Manastir Morača – duhovno, istorijsko i kulturno blago

Jedan od najljepših manastira u Crnoj Gori svakako je manastir Morača.

Nalazi se na obali rijeke Morače, po kojoj je i dobio ime, na nadmorskoj visini od 300m. Pripada opštini Kolašin.

Manastir ima veoma bogatu istoriju, a s obzirom da je podignut još u vrijeme rane vladavine Nemanjića, bio je svjedok mnogih događaja. Kao ktitor manastira pominje se Stefan Vukanović Nemanjić, sin Vukanov, a unuk Stefana Nemanje. Manastir je sagrađen davne 1252.

Cijeli manastirski kompleks sastoji se od dvije crkve – glavne crkve povećene Uspenju presvete Bogorodice i još jedne manje crkve posvećene svetom Nikoli. U sklopu manastirskog kompleksa postoji i konak.

Kroz dvorište manastira prolazi potočić koji se potom spušta niz stijene i formira čudesni vodopad Svetigora, koji se uliva u Moraču.

Vjerovatno najljepši arhitektonski detalj u manastiru predstavljaju dvokrilna vrata na ulasku u srednji hram koja su jednim dijelom izrađena od slonove kosti. Vrata imaju visoku umjetničku vrijednost i dar su velikog vezira Osmanskog carstva Mehmed paše Sokolovića.

Manastir Morača je živopisan, odnosno oslikan ikonama.

Freska ,,Gavran hrani proroka Iliju”, nastala u XIII vijeku, najstarija je i najpoznatija freska moračkog manastira. Na svjetskoj izložbi 1952. u Parizu, osvojila je drugo mjesto, a čuveni Pablo Pikaso uvrstio je u remek djela svjetske umjetnosti.

Uz freske, posebno lijepe su i ikone koje stoje uz ikonostas, a koje su radili najveći majstori XVIII vijeka. Ikona Svetog Save i ikona Svetog Luke smatraju se najvrednijim primjerima ikonopisanja na Balkanskom poluostrvu.

U manastiru se nalaze mošti, odnosno ruka svetog sveštenomučenika Haralampija. Ovaj svetac slavi se 23. februara po novom kalendaru.

Manastir Morača je duhovno, istorijsko i kulturno blago. Osim toga, okružuje ga lijepa priroda. Ljeti njegova rascvjetana bašta izgleda nestvarno. Zato – ne zaboravite ovog ljeta da posjetite Kolašin i ovaj manastir.

Tekst: TO Kolašin, Novine sjevera