Crna Gora nikada nije bila ničiji trojanski konj, sama bira ekonomski put

U strahu od kineskog kapitala, odnosno uticaja koji Kina može da ima na region Zapadnog Balkana, evropski komesar za proširenje Johanes Han je prije nekoliko dana za primjer naveo Crnu Goru, saopštavajući da bi zbog auto-puta Bar-Boljare, i naša zemlja mogla da bude “trojanski konj” Kine u EU. On je, kako su mediji prenijeli, izjavio da je taj čuveni auto-put neka vrsta šeme ili, recimo, poslovni model, koji Kinezi koriste.

Predsjednik Vlade Duško Marković je u intervjuu Dnevnim novinama kazao da je apsurdno dovoditi auto-put u vezu sa navodnom zavisnošću naše zemlje od kineskog kapitala, tim prije što prvu dionicu puta investira Vlada.

Redovni profesor Univerziteta Crne Gore i rukovodilac doktorskih studija na Ekonomskom fakultetu dr Božo Mihailović za Dnevne novine naglašava da su za izgradnju i finansiranje auto-puta Bar-Boljare mogli da konkurišu svi kapitali, a da je Crna Gora izabrala kinesku Eksim banku na osnovu njene ponude koja je zasnovana na grejs periodu, rokovima otplate i kamatnoj stopi.

“Crna Gora ima svoj ekonomski put, birala ga je, biraće ga, ima sopstvene ekonomske interese kao država i ti ekonomski interesi su izraz onoga što mi smatramo da nam odgovara. Crna Gora nije nikada bila ničiji “trojanski konj”, niti u ekonomskom niti u bilo kom drugom smislu riječi, upravo zbog toga je bila to što jeste. Zbog toga je plaćala danak na raznim instancama i u raznim istorijskim okolnostima”, kazao je  Mihailović.

Naša država se, kako naglašava, u okviru sopstvenog ekonomskog puta i razvoja opredjeljuje za one ekonomske ponude koje njoj odgovaraju.

“Podsjetio bih sve one koji imaju bojazan i negativističke stavove o kineskom kapitalu da kapitali međusobno konkurišu. Za mene kao ekonomistu i profesora univerziteta nije važno odakle kapital potiče, važno je da nije sumnjivi kapital, kao što i nije u aranžmanu sa Eksim bankom. Podsjetio bih takođe, da su za finansiranje auto-puta i njegovu izgradnju imali mogućnost da konkurišu svi kapitali”, naglasio je on.

Premanjegovim riječima Crna Gora se odlučila za Eksim banku na osnovu ekonomske ponude.

“A ta ponuda je zasnovana na grejs periodu, vremenu otplate kredita i kamatnoj stopi. Dakle, to je bila isključivo ekonomska računica i ne znam zašto bi neko imao nešto protiv toga. Poređenja radi, naša država ima euro obveznice u vrijednosti milij ardu eura po visokim kamatnim stopama, koje su otprilike dva i po puta veće nego što je u ovoj godini bila u poziciji da uzme nove kredite da bi restrukturirala postojeće. Tada nije bilo brige u Briselu”, ocijenio je  Mihailović.

On kaže da svi koji se boje kineskog kapitala, po njemu bez razloga, imaju priliku da konkurišu kada se bude ušlo u nastavak izgradnje i spajanja sa Srbijom.

“To je i opredjeljenje Vlade koje ja apsolutno podržavam. Dakle, neka izvole svi iz Evrope da konkurišu i u novom modelu javno-privatnog partnerstva. Neka se pokažu i neka dokažu da su njihove ponude takve, imaju prioritet u odnosu na kineski kapital. Dakle, ta druga dionica jeste šansa da evropske banke konkurišu i da završe posao, zaokruže projekat izgradnje auto puta kroz Crnu Goru. Kao ekonomista profesionalac podsjetiću još na to da kapital ne poznaje granice. SAD su, recimo, najveći izvoznici i najveći uvoznici kapitala”, naveo je Mihailović.

Kako ističe kapital ima dva svoja principa jedan je princip sigurnosti, a drugi je princip profitabilnosti.

“Kineske kompanije banke, su ušle u aranžman sa Crnom Gorom zato što su polazile od ova dva principa i došle do zaključka da je naša država pouzdan ekonomski partner. Dakle, sa ekonomskog stanovišta nema bojazni ni od Kine niti od bilo kog kapitala koji nije sumnjiv”, zaključio je Mihailović.